yfa 4-son 2024

Yuridik fanlar axborotnomasi 4-son 2024

Ushbu sonda keyingi mavzular yoritilgan

Maqolalar bilan tanishib chiqish
PDF yuklash
DAVLAT EKОLОGIK NAZОRATINI AMALGA ОSHIRISHNING TASHKILIY-HUQUQIY JIHATLARI

Axrorov Adxamjon Asrorkul oʻgʻli

Toshkent davlat yuridik universiteti Ma’muriy va moliya huquqi kafedrasi mudiri oʻrinbosari, yuridik fanlar boʻyicha falsafa doktori (PhD)

Annotatsiya
Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanishni taʼminlashda sohada nazoratni amalga oshiruvchi maxsus vakolatli organlar faoliyati muhim ahamiyatga ega. Bugungi kunda mamlakatimizda mavjud ekologik holatning yomonlashuvi sohadagi nazorat taʼsirchanligi pastligi, shuningdek, nazorat qiluvchi organlar faoliyati toʻgʻri yoʻlga qoʻyilmaganini koʻrsatmoqda. Ekologik barqarorlikni taʼminlash va sohada mavjud muammolarni bartaraf etish zarurati nazorat qiluvchi organlar faoliyatining ilmiy va huquqiy asoslarini tahlil qilishni talab qilmoqda. Mazkur maqolada sohada nazoratni amalga oshiruvchi maxsus vakolatli organlar faoliyati tahlil qilingan. Muallifning qayd etishicha, muayyan nazоrat qiluvchi оrganning mоliyaviy taʼminоti ijrо hоkimiyati оrgani tоmоnidan hal qilinsa yоki faоliyatini tartibga sоluvchi nоrmativ-huquqiy hujjat Vazirlar Mahkamasi tоmоnidan tasdiqlansa, shuningdek, maʼlum vazirlik tarkibida tashkil etiladigan bоʻlsa, uning faоliyatiga bevоsita taʼsir etish imkоniyati saqlanib qоladi.
FUQAROLIK SUD ISHLARINI YURITISH PRINSIPLARINI TAKOMILLASHTIRISH MASALALARI

Хаbibullayev Davlatjon Yulchiboyevich

Тоshkent davlat yuridik universiteti Fuqarolik protsessual va iqtisodiy protsessual huquqi kafedrasi mudiri, yuridik fanlar doktori, professor

Annotatsiya
Mazkur maqolada fuqarolik sud ishlarini yuritish prinsiplari, ularni takomillashtirish masalalari ilmiy-nazariy tahlil etilgan. Unda fuqarolik sud ishlarini yuritishda qonuniylik prinsipi tushunchasi va uning ahamiyati boʻyicha huquqshunos olimlarning fikrlari tahlil etilib, ushbu prinsip tushunchasiga ilmiy taʼrif ishlab chiqilgan. Xususan, fuqarolik protsessini boshlab beruvchi, harakatga keltiruvchi erkin huquq prinsipi hamda taraflarning tortishuvchilik prinsipi va ularning sud amaliyotida tutgan oʻrni, bu boradagi huquqshunos olimlarning fikr-mulohazalari ilmiy nazariy tahlil etilgan va xorijiy davlatlar fuqarolik protsessual qonunchiligi qiyosiy oʻrganib chiqilib, ilmiy-nazariy xulosalar va takliflar berilgan. Maqolada muallif protsessual huquqlarni suiisteʼmol qilmaslik masalasiga alohida eʼtibor qaratgan va uning oʻziga xos xususiyatlarini aniqlagan.
NIZOLI VA OʻZ-OʻZIDAN HAQIQIY BOʻLMAGAN BITIMLAR: YANGI KLASSIFIKATSIYA

Usmonova Munisxon Yoʻldosh qizi

Toshkent davlat yuridik universiteti Fuqarolik huquqi kafedrasi katta oʻqituvchisi, yuridik fanlar bo‘yicha falsafa doktori (PhD)

Annotatsiya
Ushbu maqolada Oʻzbekiston Respublikasida fuqarolik huquqining muhim instituti boʻlgan bitimlarning ahamiyati, ularning haqiqiy emas deb topilishida erk va irodaning oʻrni, bitimlar haqiqiy emasligiga koʻra tasniflanishi tahlil qilingan. Shuningdek, maqolada bitimlarning haqiqiy emasligiga oid yangi klassifikatsiya ishlab chiqilgan boʻlib, unga ko‘ra, ushbu yangi turlarga ajratish kazuistik emas, balki abstrakt tamoyil deb qabul qilish tavsiya etiladi. Ishlab chiqilgan klassifikatsiyani asoslash uchun bir nechta argumentlar taqdim etilgan boʻlib, ularda bugungi fuqarolik qonunchiligini takomillashtirish uchun takliflar ham aks ettirilgan. Fuqarolik huquqida haqiqiy boʻlmagan bitimlar nizoli va oʻz-oʻzidan haqiqiy boʻlmagan bitimlarga ajratilishining asosiy sababi ularning oqibatini farqlash uchundir. Biroq nazariya va amaliyotni tahlil qilgan holda ushbu muhim asosning ahamiyatsiz ekanligi muallif tomonidan isbotlashga harakat qilingan. …
RAQAMLI OBYEKTLAR VA MEROS OCHILGAN JOY: TRANSCHEGARAVIY MEROSGA DA’VATLAR

Shaimardanova Dilafruz Dilmuratovna

Toshkent davlat yuridik universiteti mustaqil izlanuvchisi

Annotatsiya
Ushbu maqolada xalqaro huquq va milliy qonunchilik doirasida raqamli obyektlar uchun meros ochilish joyini aniqlash muammolari kompleks tarzda koʻrib chiqilgan. Tadqiqot metodologiyasi tizimli, qiyosiy-huquqiy va rasmiy-huquqiy tahlil usullarini qoʻllash, shuningdek, raqamli merosni tartibga solishning xalqaro amaliyotini oʻrganishga asoslangan. Muallif mavjud huquqiy tizimlar, ayniqsa, meros huquqi sohasiga raqamli huquqiy munosabatlarni integratsiyalash jarayonida yuzaga keladigan fundamental muammolarni tahlil qilgan. Maqolada shuningdek, raqamli obyektlarning nomoddiy tabiati, ularning transchegaraviy xususiyati, yagona huquqiy tartibga solishning yoʻqligi, merosxoʻrlarning raqamli aktivlarga kirishidagi qiyinchiliklar va meros huquqi bilan shaxsiy hayot daxlsizligi huquqi oʻrtasidagi ziddiyat kabi asosiy muammolar o‘rganilgan. …
VIRTUAL MAKONDA MUALLIFLIK HUQUQINI HIMOYA QILISH VA JAVOBGARLIK MASALALARI

Lapasov Asliddin Toʻlqin oʻg‘li

Toshkent davlat yuridik universiteti huzuridagi Yuridik kadrlarni xalqaro standartlar boʻyicha professional oʻqitish markazi boʻlim boshlig‘i

Annotatsiya
Mazkur maqola virtual makonda mualliflik huquqi buzilishi, uni aniqlash va javobgarlik masalalariga bag‘ishlangan. Raqamli texnologiyalar rivojlanishi sharoitida mualliflik huquqi buzilishiga oid yangi muammolar yuzaga chiqib, natijada bu huquqni himoya qilishni murakkablashtirmoqda. Maqolada mualliflik huquqining buzilish sabablari, virtual makonda huquqiy nazorat va monitoring qilish vositalari, shuningdek, qonunbuzarliklarni aniqlash texnologiyalari tahlil qilindi. Xususan, huquqiy va texnologik vositalar yordamida virtual muhitda mualliflik huquqini himoya qilishning dolzarb muammolari koʻrsatilib, xalqaro va milliy darajadagi javobgarlik masalalari oʻrganildi. Tadqiqot natijalariga koʻra, virtual makonda mualliflik huquqini samarali himoya qilish va qonunbuzarliklarni kamaytirish uchun qonunchilikni takomillashtirish, texnologik vositalarni rivojlantirish va aholi oʻrtasida huquqiy savodxonlikni oshirish lozimligi ta’kidlandi. …
KORRUPSIYAGA QARSHI KURASHISH BO‘YICHA OSIYO KELAJAGI: OSIYODA OʻZARO HAMKORLIK VA ISHONCH CHORALARI KONFERENSIYASI UCHUN G‘OYALAR

Valijonov Daler Dilshodovich

Toshkent davlat yuridik universiteti Xalqaro huquq va inson huquqlari kafedrasi dotsenti v.b., yuridik fanlar bo‘yicha falsafa doktori (PhD)

Annotatsiya
Maqolada Osiyoda oʻzaro hamkorlik va ishonch choralari konferensiyasi (CICA)ning huquqiy maqomini aniqlash va ushbu tashkilot doirasida korrupsiyaga qarshi kurash masalalari xalqaro ommaviy huquqiy munosabatlar nuqtayi nazaridan o‘rganildi. Oʻzbekiston Respublikasi qonunchiligi va xalqaro tajribani tizimli tahlil qilish asosida qiyosiy-huquqiy va rasmiy-huquqiy usullardan foydalangan holda, Osiyoda oʻzaro hamkorlik va ishonch choralari konferensiyasi (CICA) faoliyatining oʻziga xos xususiyatlari aniqlandi. Iqtisodiy jinoyatlar va korrupsiyaga qarshi kurashda Osiyoda oʻzaro hamkorlik va ishonch choralari konferensiyasida ishtirok etayotgan mamlakatlarning xalqaro hamkorligi masalalariga alohida eʼtibor qaratildi. …
FUQAROLIK VA IQTISODIY PROTSESSDA SUDYA YORDAMCHISINING HUQUQIY MAQOMI

Xudoynazarov Dadaxon Avaz oʻgʻli

Toshkent davlat yuridik universiteti Fuqarolik protsessual va iqtisodiy protsessual huquqi kafedrasi mudiri oʻrinbosari, yuridik fanlar bo’yicha falsafa doktori (PhD)

Annotatsiya
Maqolada sudya yordamchisi (katta yordamchisi) – sud majlisi kotibining iqtisodiy va fuqarolik protsessidagi ishtirokiga oid barcha jarayonlar tahlil qilindi. Sudya yordamchisi (sud majlisi kotibi)ning huquqiy maqomini aniqlashtirish bo‘yicha bahs-munozaralar mavjudligi ushbu mavzuning dolzarbligini belgilaydi. Shundan kelib chiqib, uning huquqiy maqomini belgilash borasidagi xorijiy va mahalliy huquqshunos olimlarning fikrlari o‘rganildi, sudya yordamchisi faoliyatiga oid tushunchalarga oydinlik kiritildi. Muallif sudya yordamchisi (sud majlisining kotibi)ning odil sudlovga koʻmaklashuvchi shaxslardan yana bir farqi ularni protsessga jalb qilish tartibida namoyon boʻlishini ta’kidlaydi. Shuningdek, ishda ishtirok etayotgan shaxslar sud majlisi kotibini asosli rad etish huquqiga ega ekanini amaldagi qonunchilikka ko‘ra asoslaydi. …
LITSENZIYALASH TIZIMI ISLOHOTIDA KORRUPSIYAGA QARSHI KURASHish OMILINI KUCHAYTIRISH

Meliyev Xudoyor Xurramovich

mustaqil izlanuvchi

Annotatsiya
Litsenziyalash va ruxsat berish tartib-taomillarini tubdan takomillashtirish byurokratik toʻsiqlarni bartaraf etish bilan birgalikda korrupsiyaviy xatarlarni eng kam miqdorga tushirish orqali tadbirkorlik uchun qulay muhit yaratishda muhim hisoblanadi. Maqolada keyingi yillarda Oʻzbekistonni rivojlantirishning harakatlar va taraqqiyot strategiyalari doirasida oʻta byurokratik soha hisoblangan litsenziyalash va ruxsat berish tizimi butunlay isloh qilingani ochib berilgan. Shu bilan birga, muallif ushbu sohada korrupsiyaviy xatarlar va holatlar mavjudligi, amalga oshirilayotgan islohotlarda bu ahamiyatli komponent sanalishini tahlil qilgan. …