FRANSUZ JANDARMERIYA MODELI JAMOAT XAVFSIZLIGI TIZIMINING ETALONI SIFATIDA

Xoʻjamberdiyev Farrux Komilovich

Oʻzbekiston Respublikasi Jamoat xavfsizligi universiteti dotsenti, yuridik fanlar bo‘yicha falsafa doktori (PhD)

Abdusamatova Zarina Hasan qizi

O‘zbekiston Respublikasi Jamoat xavfsizligi universiteti kursanti

Muallif haqida ma'lumot
Annotatsiya
Maqolada raqamlashtirish sharoitida markazlashtirilgan politsiya tuzilmasi evolyutsiyasi, jamoatchilik umidlarining oʻsishi va ichki xavfsizlikning koʻp darajali arxitekturasini shakllantirish misoli sifatida Fransiya Respublikasi Milliy jandarmeriyasi modelining kompleks institutsional tahlili taqdim etilgan. Tadqiqot retrospektiv, kontent va keysga yoʻnaltirilgan qiyosiy yondashuvga asoslangan boʻlib, raqamli modernizatsiya, ijtimoiy-madaniy sezgirlikni oshirish va xavf-xatarlar landshaftini murakkablashtirish davrida fransuz markazlashtirilgan politsiya tizimini qayta qurishga qaratilgan. Maqolada “Police de sécurité du quotidian” (PSQ) tashabbusi doirasida jandarmeriyaning subsidiar tuzilmasi, tezkor muvofiqlashtirish mexanizmlari va aholi bilan hamkorlikning raqamli platformalari (xususan, “Brigade numérique”)ga alohida eʼtibor qaratildi. Vertikal bo‘ysunish va gorizontal sheriklik o‘rtasidagi muvozanatning institutsional va huquqiy mexanizmlari aniqlandi, shuningdek, aholining zaif guruhlari huquqlarini himoya qilish va radikallashuvning oldini olish nuqtayi nazaridan jandarmeriyaning gumanitar funksiyalari tahlil qilindi. Fransuz modelining boshqa unitar davlatlarda, jumladan, O‘zbekiston Respublikasida ichki xavfsizlik tizimlarini strategik isloh qilish uchun potensial asos bo‘lishi mumkinligi ta’kidlanadi. Xulosada esa institutsional moslashuvga, shaffoflikni oshirishga, javob qaytarishning moslashuvchanligiga va jamoat xavfsizligini ta’minlashda xizmatga yo‘naltirilgan yondashuvlarni rivojlantirishga qaratilgan ilmiy asoslangan xulosalar va tavsiyalar berildi.
Kalit so'zlar
markazlashtirilgan model, jamoat xavfsizligi tizimi, raqamli transformatsiya, Brigade numérique, Police de sécurité du quotidien (PSQ), vertikal bo‘ysunish, sheriklik aloqalari, xizmatga yo‘naltirilgan politsiya, huquqiy sezgirlik, prediktiv tahlil